Geçmişte el sanatları bir erkek mesleği olmasına rağmen, bugün kadınlar klişeleri kırmakta ve yaptıkları ürünler ve el sanatları ile turizmin önemli bir halkasını oluşturmaktadır. Ohri'li Dance Naumoska, şehirde bakır işleyen tek kadındır. Hayatı boyunca çömlekçilik yapan babasından mesleği miras almış, yıllar içinde bu zanaata karşı olan sevgisi büyümüş ve 22 yıl önce, kendi elleriyle farklı, yenilikçi ve benzersiz bir şekilde bakırdan sanat eserleri üretmeye karar vermiş. Ohri’nin geleneksel, dini motiflerinin yanı sıra serbest sanat ve takılar yapıyor.
“Babam çömlekçidir ve çocukken bile atölyesine çok sık gelirdim, ona nasıl yardım edeceğimi bilirdim. Aile kurma zamanım geldiğinde, bir şekilde içimdeki bu aşk ortaya çıktı. Evde kendim için bir şeyler yapmak istedim, daha sonra da bir iş kurmaya karar verdim. Bunu 22 yıldır aktif bir şekilde yapıyorum" diyor Naumoska. Geçmişte kazanların ve diğer bakır eşyaların en çok rağbet gördüğü babasının atölyesinde, özgün ve kendine has hediyelik eşyalara olan ilgi giderek artıyor.
En yaygın kullanılan malzeme bakırdır ve farklı oksidasyon teknikleri ve bakır kaplama ile farklı bakır, kahverengi, gümüş, altın ve mavi tonlar elde edilir. Geçmişte zanaatlar tipik erkek mesleğiydi, değerliydiler ve iyi para kazandırırdılar. Bu bana miras kaldı ve oğlum da aynı şekilde ilgi gösteriyor. Yaratıcı bir şey yapmak için sevgiye, duyguya, adanmışlığa sahip olmanız gerekir. Her zanaata karşı sevgiyle yaklaşmalıyız" diyor Naumoska. Altın maske ve eldivenin yanı sıra bakır ve atın kaplamadan diğer otantik Ohri motiflerinin kopyalarını yapıyor. Amacının Ohri'nin zengin kültürel mirasını turistlere sunmak olduğunu söylüyor.
Ohri ve Makedonya'dan orijinal bir şey olan otantik - altın maskeleri yapıyorum. Geleneksel kültürümüzü temsil etmek ve bunu aktarmak istiyorum. Altın maskeleri altın kaplamalı bakırdan yapıyorum, genellikle bakır, gümüşleme, karartma, yaldız olmak üzere çeşitli teknik ve kimyasalları ana malzemem olarak kullanıyorum. Gelecek nesiller için kalıcı değerlere sahip benzersiz bir şey elde ediyorum", şeklinde konuşuyor bakır ustası Dançe Naumoska. Dançe için çalışmak hem bir zevk hem de bir meslek olmalıdır. Bu, onu kişisel olarak tamamen tatmin eden ve onu mutlu ve memnun kılan yaratıcı bir iştir.
Eserleri onun otoportresi, mavi göl, balık, tarih ve kültürel mirasımız ve tüm güzel şeylerin en büyük ilham kaynağıdır. Zayıf noktası, keşfedilmemiş, el değmemiş, kimsenin yok etmeyi başaramadığı şeylerdir. Bakırdan resimler, sanat eserleri, nesneler ve mücevherler yapar. Naumoska, el işçiliği ile uğraşan bizler, turistlere yönelik iyi bir sunumla ülkemizin kültür ve geleneğini temsil ediyoruz diyor.
Naumoska eski zanaatı ilerletmiş, bugün çeşitli teknikler ve malzemelerle eşsiz takılar yaratıyor. Yabancılar için çok ilginç olan Ohri motifleri, dini temaları, ikonaları, eserlerin kopyaları, geleneksel desenleri, süslemeleri müşteri siparişlerine göre farklı boyut ve tekniklerle yapıyor ve en son olarak soyut sanat üzerine çalışmaya başlamıştır.
Takı İlhamı - Ohri Gölü'ndeki endemik türleri araştırırken, sadece yuvarlak olduğu için değil, dikensiz bir deniz kestanesine benzediği için "Rotunda" adını alan sihirli süngerle tanıştım. Görünüşünden büyülenerek, takı aracılığıyla iç kanal ve oda sistemini temsil etmeyi başardım. Süngerin bu antik formu, altı milyon yıllık gölde varlığını sürdürmekte ve içinde yaşayan en eski formlar arasında yer almakta olup, yerli bir hayvan türü olarak diğer süngerlerden tamamen farklıdır.
Üretim Yöntemi - Üretim için hafifçe bükülmüş ve farklı pigmentlere sahip epoksi reçine ile kaplanmış bakır şeritler kullanıldı. Dançe, her kreasyonun özel bir özveri, benzersiz tasarım ve kendi fikri ile karakterize edildiğini ve Ohrid sünger koleksiyonunun farklı olmak isteyen güçlü ve kendine güvenen kadınlara yönelik olduğunu söylüyor. Naumovska, 22 yıldır Ohri çarşısında zanaat becerileriyle bakır bir peri masalı yaratıyor ve dünyanın her yerinden turistlerin ilgisini çekmeyi başarıyor. Ohri'li Dançe Naumoska Bakırın rengini hissedin diyor. Amacım, dediği gibi bakırın büyüsünü benzersiz bir şekilde elde edilmiş tonlarla paylaşmak, kendi hikayemi paylaşmak ve kreasyonlarımla sizin hikayenizi yaratmaktır.